Trong phong tục đón Rằm tháng Tám của người Việt Nam thì mâm ngũ quả được dùng để cúng trăng. Sau khi hoạt động cúng trăng kết thúc, trẻ em sẽ phá cỗ và thưởng thức những loại trái cây tươi ngon đó như một cách đón nhận điều may mắn. Chúng ta sẽ cùng khám phá cách làm mâm ngũ quả trung thu theo phong cách của ba miền Bắc, Trung Nam qua bài viết dưới đây.
Hướng dẫn cách làm mâm ngũ quả trung thu miền Bắc
Người miền Bắc rất chú trọng đến lễ trung thu, phong tục thờ cúng tổ tiên của người miền Bắc đặc biệt trang trọng, tôn kính. Các loại hoa quả thường được dùng để bày trí mâm ngũ quả vào ngày trung thu bao gồm: Chuối, đào, bưởi, cam hoặc quýt và quả hồng.
Trong cách bày trí mâm ngũ quả ở đây, người ta sẽ dùng nước sạch để rửa đi bụi bẩn trên trái cây, để trái cây thật ráo nước. Sau đó, họ lấy một chiếc khay đủ lớn để bày hoa quả lên. Dưới cùng là nải chuối được đặt cố định chắc chắn. Từng quả chuối đưa ra như một bàn tay đỡ lấy các loại hoa quả phía trên.
Bên trên nải chuối, sắp xếp quả bưởi ở chính giữa để làm trục chính của mâm ngũ quả. Sau đó, mọi người dùng đào, cam, quýt, hồng trang trí xung quanh quả bưởi. Chỉ cần sắp xếp sao cho mâm ngũ quả có nhiều màu sắc và nhìn bắt mắt, cân đối nhất là được. Nếu đã chọn nải chuối màu xanh thì nên chọn quả bưởi màu vàng, các loại quả khác màu cam, màu hồng.
Cách làm mâm ngũ quả cúng rằm của người miền Trung
Đối với người sống ở miền Trung, mâm ngũ quả cũng có ý nghĩa vô cùng lớn lao. Đây là cỗ để tạ lòng biết ơn đối với tổ tiên, với các vị thần linh. Do đó, trái cây dùng để cúng phải là trái cây tươi ngon nhất. Họ không quá khắt khe trong việc chọn lựa trái cây như người miền Bắc. Thế nhưng bắt buộc phải đủ 5 loại quả, quả nào cũng tươi rói.
Vì điều kiện thời tiết ở miền Trung khá khắc nghiệt nên họ sẽ không kén chọn, có bất cứ quả gì họ dùng quả đó để làm mâm ngũ quả. Các loại trái cây phổ biến được dùng như là:Đu đủ, bưởi, xoài, mãng cầu, sung, chuối,… Vì mâm ngũ quả có thể được làm từ nhiều loại trái cây khác nhau nên không có bất cứ một quy luật sắp xếp cụ thể nào.
Mọi người chỉ cần đặt trái cây lên khay, làm sao cho mâm ngũ quả trông đẹp mắt nhất có thể. Dĩ nhiên, ở miền Trung, mọi người cũng cố gắng chọn lọc trái cây có nhiều màu sắc để làm cho mâm ngũ quả trông hấp dẫn hết sức có thể.
Bày trí mâm ngũ quả trung thu ở miền Nam
Cách làm mâm ngũ quả trung thu ở miền Nam không có quá nhiều khác biệt so với hai miền còn lại. Có điều, miền Nam họ rất khắt khe trong việc chọn trái cây vì các loại quả đó phải mang đủ ý nghĩa. Trên mâm ngũ quả của người miền Nam sẽ có các loại quả: Mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài. Nhiều người vẫn đọc vui là “cầu sung vừa đủ xài”.
Các loại trái cây này sẽ được bày trí ngẫu nhiên theo sở thích và con mắt thẩm mỹ của từng nhà. Với người miền Nam, họ chọn trái cây có ý nghĩa và dùng cái tâm của mình để thờ cúng chứ không cần phô trương mâm cao cỗ đầy.
Trên đây là cách làm mâm ngũ quả trung thu theo phong cách của 3 miền đất nước. Điều quan trọng nhất khi làm mâm ngũ quả là phải chọn được trái cây tươi, nhiều màu sắc và có ý nghĩa.