Bên cạnh phong cảnh thiên nhiên kì vĩ, Hạ Long còn được biết đến nhờ văn hóa ẩm thực đa dạng đặc sắc chế biến từ các hải sản thơm ngon. Nhiều đặc sản của Hạ Long đã trở thành thương hiệu nổi tiếng như chả mực Hạ Long, nước mắm Cái Rồng, tu hài Vân Đồn…
Vịnh Hạ Long là cái tên không còn xa lạ bởi phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ và những món ăn hấp dẫn.Có thể nói, với bao nhiêu loài hải sản thiên nhiên ban tặng, người Hạ Long có bấy nhiêu cách chế biến. Chắt lọc từ biển, nhiều đặc sản của Hạ Long đã trở thành thương hiệu nổi tiếng, như: Chả mực Hạ Long, nước mắm Cái Rồng, tu hài Vân Đồn… Đi du lịch Hạ Long, du khách có nhiều lựa chọn địa điểm để thưởng thức, như trên tàu du lịch thăm Vịnh, tại các nhà bè, trong nhà hàng, quán ăn, hay tại gia đình bạn bè, người thân v.v…
Sái Sùng rang.
Ở vùng biển Quảng Ninh có một loại hải sản đặc biệt, được gọi là sái sùng (hay sá sùng), tiếng Hán Việt gọi là sá trùng (con sâu cát), dân địa phương gọi là con mồi.
Xứ sở của sái sùng là vùng bờ biển huyện đảo Vân Hải, nhất là các xã Minh Châu, Quan Lạn. Sái sùng sống trong các bãi cát có nước triều lên xuống. Khi nước triều xuống, người dân địa phương ra đào. Người đào sái sùng đòi hỏi có kinh nghiệm, có kỹ thuật, động tác điệu nghệ như người nghệ sỹ múa trên cát. Sái sùng ở Hạ Long đào được đem xào với tỏi tươi ăn rất ngon, một món ăn dân dã đặc sắc mà người dân vùng biển Hạ Long gọi là mồi xào. Du lịch Hạ Long Quảng Ninh mà du khách không thưởng thức món này thì coi như chưa đến Hạ Long.
Ẩm thực Hạ Long – Sái Sùng rang
Sái sùng khô đem rang, khi chín có màu vàng, mùi rất thơm, một hương thơm nồng ngậy đậm đà của biển Hạ Long. Sái sùng rang chấm với tương ớt, điểm thêm rau dấp cá, rau thơm và uống với bia thì thật là tuyệt.
Bánh cuốn chả mực.
Có nhiều điều làm người ta tiếc nuối khi đi qua một vùng đất, chưa thăm thú được hết cảnh đẹp, chưa chụp được những tấm ảnh để đời… còn qua Hạ Long, nếu bạn chưa thưởng thức bánh cuốn chả mực, đó có thể sẽ là một nuối tiếc lớn.
Chả mực Hạ Long nổi tiếng khắp ba miền. Biển Hạ Long thích hợp kì lạ cho những con mực nang to đến cỡ hai bàn tay xòe, mình dày, lột da đi thì trắng nõn. Ở đây có cả “phố chả mực” trong chợ Hạ Long I, người ta rửa mực, giã mực trong cối đá xanh, rồi viên mực, chiên chả mực ngay tại cửa hàng, trước con mắt tò mò của khách du lịch. Mực nang nhiều thịt, cho chả thơm ngon. Giã bằng tay, chả mực mới giòn sần sật. Và đặc biệt ở đây là chả mực nguyên chất, có thêm chút bột, ăn chả mực sẽ mềm như chả cá, phát hiện ra ngay.
Việt Nam có nhiều loại bánh cuốn. Bánh cuốn nguội Thanh Trì, bánh cuốn thịt Hà Nam, bánh cuốn trứng Lạng Sơn. Ở Hà thành bánh cuốn cũng bao hương vị tôm, chả, ruốc, nấm hương làm người ta mê mẩn. Riêng đến với Hạ Long, lần đầu tiên người ta bắt gặp sự kết hợp tình cờ mà hài hòa đến kinh ngạc của bánh cuốn và chả mực.
Chả mực Hạ Long ngon say lòng người.
Cũng là những chiếc bánh cuốn thịt tráng mỏng tang, nhìn rõ miếng thịt bằm, nấm, mộc nhĩ bên trong, nghi ngút khói bay hương thơm của ruốc, hành phi. Người ăn gắp một miếng bánh cuốn, kèm chút rau mùi, một miếng chả mực vừa chiên cũng đang nóng hổi vàng ruộm, tất cả nhúng vào bát nước chấm màu hổ phách sóng sánh khoanh ớt đỏ. Hương vị chưa bao giờ bắt gặp ở một món ăn nào, trên một vùng đất nào khác.
Miếng chả mực giòn, ngọt lừ hương vị hải sản trong miếng bánh cuốn thịt đậm đà được làm dịu đi bằng cái ngọt chua của nước chấm pha khéo. Bánh cuốn chả mực cần pha nước chấm cay hơn một chút để món ăn không tanh. Ăn hết cả đĩa vẫn thấy thòm thèm, người ta tò mò hỏi không biết vì sao các quán ăn ở phố Bạch Đằng, Hạ Long sáng tạo ra món ăn lạ kì đến vậy!
Bánh cuốn chả mực làm buổi sáng ở Hạ Long thêm ấm áp, dù ngoài khơi đang có gió mùa. Không chỉ ngon cơm ngày mưa với chả mực chiên chấm nước mắm tiêu, xôi trắng chả mực, bánh cuốn chả mực cũng góp phần thêm vào diện mạo phong phú của ẩm thực Hạ Long, làm lưu luyến những ai đã có lòng yêu đất và người xứ biển. Du khách đi Tour Hạ Long thường hay mua chả mực Hạ Long về làm quà cho người thân.
Sự kết hợp tuyệt vời của bánh cuốn đã quen thuộc với chả mực Hạ Long làm nên một món ăn hương vị biển.
